هر کس ز کار خلق یکی عقده وا کند  ایزد هزار عقده ز کارش رها کند 
صدها فرشته بوسه بر آن دست می‏زنند  کز کار خلق یکی گره بسته وا کند

مرد جوانی پدر پیرش مریض شد . او پدرش را که بیماریش شدت گرفته بود ، در گوشه ی جاده ای رها کرد و از آن جا دور شد . پیرمرد ساعت ها کنار جاده افتاده بود و به زحمت نفس های آخرش را می کشید . رهگذران از ترس مسری بودن بیماری پیرمرد و برای فرار از دردسر ، بی اعتنا به ناله های  او ، راه خود را می گرفتند و می رفتند .عارفی از آن جاده عبور می کرد ، به محض دیدن پیرمرد ، او را به دوش گرفت تا ببرد و درمانش کند . رهگذری به طعنه به عارف گفت : این پیرمرد فقیر است و بیمار و مرگش نیز نزدیک ، نه از او سودی به تو می رسد و نه کمک تو تغییری در اوضاع این پیرمرد به وجود می آورد . پسرش هم او را در این جا به حال خود رها کرده و رفته است . تو برای چه به او کمک می کنی؟ عارف گفت : من به او کمک نمی کنم ، بلکه به خودم کمک می کنم ؛ اگر من هم مانند پسرش و رهگذران او را به حال خود رها کنم ، چگونه رو به آسمان برگردانم و از خالق هستی تقاضای هم صحبتی داشته باشم ؛ من به خودم کمک می کنم .

هر گاه انسان به دیگران خدمت می کند و مشکلی از مشکلات آنان را بر می دارد ، چه لذتی شیرین تر و زیباتر از این وجود دارد که در خود احساس شعف و نشاط و با ارزش بودن می کند و خود را به خدای خویش نزدیک می بیند ، چنان که امام علی (ع) می فرماید : کسی که دلی را شاد کند خداوند عوض آن شادی و خرّمی، برایش لطف  و خوشی معنوی می‏آفریند  که بر اثر انجام کارهای نیک به او روی می‏آورد . در جهان‏بینی اسلامی، علّت تشویق به  کارهای پسندیده آن است که علاوه بر دیگران در درجه اوّل خود شخص از دریافت برکات این اعمال خیر برخوردار می‏شود. رسول اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله در اشاره به نتیجه کمک به دیگران می‏فرمایند: «تا زمانی که انسان مؤمن در کمک و خدمت به برادر مؤمنخود کوشا باشد، خداوند نیز او را کمک و یاری خواهد کرد . تلاش برای خدمت به هم‏نوعان و برادران دینی، آثار و برکات فراوان دنیوی و اخروی برای انسان در پی دارد، از امام صادق علیه‏السلام نقل شده است که: «هر کس در پی برطرف‏سازی نیازهای برادران دینی قدم بردارد خداوند پاداش‏های ویژه‏ای به او عطا می‏کند. که از جمله آن‏هاست آمرزش برخی از گناهان او، دست‏یابی به بعضی کمالات برتر و رسیدن به مقام و منزلت شفیع بودن   » . از پیامبراکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله سؤال شد: چه کسی نزد خداوند محبوب‏تر است؟ پیامبر صلی‏الله‏علیه‏و‏آله فرمودند:  آن‏که نفعش به انسان‏ها بیش‏تر برسد. اگر چه همه کارهای انسان وقتی با هدف اطاعت از دستورات الهی انجام گیرد، عبادت محسوب می‏شوند و انسان با انجام آن‏ها، مستحقّ پاداش نیکی از خداوند می‏شود، ولی مراتب اعمال عبادی با یکدیگر بسیار متفاوت است و برخی از آن‏ها در مقایسه با سایر کارها، از اهمیت بیش‏تر و در نتیجه پاداشی افزون‏تر برخوردارند. از مجموعه تعابیری که در روایات درباره خدمت به مردم و یاری رساندن به آن‏ها شده است، برتری این عمل نسبت به عبادات مستحبی‏ مانند  اعتکاف، طواف کعبه ،  روزه مستحبی و...  به خوبی معلوم می‏شود. در روایتی پیامبراکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله می‏فرمایند: «به خدا قسم که برآوردن یک حاجت مؤمن، از روزه یک ماه و اعتکاف یک ماه در مسجد برتر است». البتّه این قبیل از تعابیر، به معنای نفی فضیلت عبادات یا کوچک شمردن آن‏ها نیست، بلکه تبیین اهمیت خدمت‏رسانی به مردم بوده و گرنه هر عمل عبادی، جایگاه و اهمیت خاص خود را داراست. حضرت علی علیه‏السلام نیز می‏فرماید:به همه مردم نیکی کن؛ چرا که ارزش هیچ عملی در پیشگاه خداوند سبحان با فضیلت کارهای نیک برابری نمی‏کند. ره آاوردهای خدمت رسانی در همین دنیا حمایت و یاری مردم را به خود جلب می کنند ، اعتبار اجتماعی پیدا می‏کنند ، مورد ستایش و تحسین مردم قرار می گیرند ، آوازه آنان بلند می‏شود  .

سخنان امام علی (ع) گواه ما در این مورد است که می فرماید :

-  مَنْ اَحْسَنَ اِلَی النّاسِ حَسُنَتْ عَواقِبُهُ وَ سَهُلَتْ لَهُ طُرُقُهُ   ،  هر کس به مردم، نیکی کند، عاقبتش نیکو می‏شود و کارهایش به آسانی انجام می‏گیرد

 -  کَثْرَةُ اصْطِناعِ الْمَعْرُوفِ تَزیدُ فِی الْعُمْرِ وَ تَنْشُرُ الذِّکْرَ   ،  فراوانی کار نیک، عمر (نیکوکار) را زیاد و یاد و آوازه‏اش را منتشر می‏کند

-   مَنْ کَثُرَ اِحْسانُهُ کَثُرَ خَدَمُهُ وَ اَعْوانُهُ   ،  کسی که فراوان نیکی کند، خدمتگزاران و یارانش فراوان شوند .           

پاداشهایی از قبیل آمرزش گناهان، ورود به بهشت، دریافت مدال و درجه بهشتی، ثبات قدم و ایمنی در قیامت، برخورداری از شفاعت و غیر اینها بیانگر میزان ارزندگی خدمتگزاری است .  امام صادق علیه‏السلام فرمود: هر مؤمنی که برای برآوردن حاجت برادر مؤمن خود گام بردارد خداوند برای هر قدمی یک ثواب می‏نویسد و یک گناه از او کم می‏کند  و یک درجه در بهشت به مقام او می‏افزاید همچنین فرمود: کسی که یکی از خواسته‏های برادر دینی خود را برآورد خداوند بزرگ روز قیامت صدهزار خواسته او را برمی‏آورد که نخستین آنها بهشت است. در جای دیگر فرمود: هر مسلمانی که حاجت مسلمان دیگر را برآورد خداوند متعال به او ندا دهد که ثواب تو با من است و به کمتر از بهشت برای تو راضی نمی‏شوم .

  خدمت رسانی یکی از بهترین راههای تقرب به خدای سبحان است و هر کاری که انسان را در رسیدن به این کمال یاری کند ارزشمند است .بدون شک حمایت الهی بدرقه راه خدمتگزاران به مردم است و خادمان به مردم از حمایت و کمک خداوند برخوردار و همواره در پناه او خواهند بود. پیامبر اکرم(ص) در این مورد ، می‏فرماید :  اِنَّ اللّهَ فی عَوْنِ الْعَبْدِ مادامَ الْعَبْدُ فی عَوْنِ اَخیه    ، همانا بنده تا وقتی که در راه کمک رسانی به برادر دینی‏اش باشد خدایش کمک می‏فرماید .

بزرگواری و سروری؛ خدمت به مردم در روح خدمتگزار تأثیر گذاشته، احساس بزرگی و بزرگواری و شخصیت اجتماعی را برایش به ارمغان می‏آورد و در انجام مسئولیت‏ها و مأموریتهای محوّله موفقش می‏کند . به قول صائب تبریزی:  

        ای رهروی که خیر به مردم رسانده‏ای            آسوده رو، که بار تو بر دوش سائل است 

آنان که در راه خیر کوشایند، بندگان خاصّ پروردگارند که توفیق خدمت یافته‏اند. مدال «خدمت» بر سینه دارند و دلی پرمهر در آغوش، گروه خونشان با مردم یکی است و همسایه دیوار به دیوار غم‏ها و شادی‏های مردمند. بار مردم را می‏بندند و گره از کارشان می‏گشایند. خدمت بی منّت را عبادت می‏دانند واجر و پاداش را تنها از خدا می‏خواهند، پرکارانِ کم ادّعایند، نه پرمدّعاهای کم کار! شعار را کار نمی‏دانند و کار را هم عار نمی‏شمارند. هر چه دارند، از مال و مقام و نفوذ و وجهه و دانش و توان و تخصّص، وقف بندگان خدا می‏کنند و این وقف‏نامه را به امضای خدا می‏رسانند و از اسارت دنیا رها می‏شوند. بازگشت ثمره احسان به خویشتن، هم در دنیاست، هم در آخرت. امّا از آنجا که آخرت سرای پاداش است، بیشترین رجوعِ ثمرات را باید در آنجا جست . به قول صائب تبریزی :

               تیره روزان جهان را به چراغی دریاب              تا پس از مرگ، تو را شمع مزاری باشد

 ابوحمزه ثمالی از امام علی بن الحسین علیه السلام چنین نقل کرد:

«من قصی لاخیه حاجة فبحاجة الله بدا ... ; کسی که یک حاجت‏برادرش را برآورد خداوند صد حاجت او را برآورد . کسی که اندوهی را از دل برادرش بردارد، خداوند اندوه روز قیامت را از او برطرف سازد; هر قدر هم که زیاد باشد . و هر کس برادرش را که در مقابل ستمکار قرار گرفته است، یاری دهد، خدا او را هنگام عبور از صراط یاری می‏کند، در وقتی که قدمها می‏لغزد . و کسی که به دنبال نیاز برادر مؤمنش برود و با برآوردن حاجتش او را شاد کند، چنان است که رسول خدا را مسرور کرده است . و هر کس او را سیراب کند، خدا او را از شراب سر به مهر بهشتی سیراب می‏سازد . و هر کس گرسنگی او را با طعام برطرف کند، خدا او را از میوه‏های بهشتی سیر می‏کند . و هر کس برهنگی او را بپوشاند خدا او را با جامه‏های زربافت و حریر می‏پوشاند . و اگر با اینکه برهنه نیست، او را لباسی بپوشاند، پیوسته در حفظ خدا است تا هنگامی که نخی از آن جامه بر تن او باشد . و کسی که کار مهم برادرش را کفایت کند، خداوند پسران بهشتی را خدمتگزار او می‏سازد . و کسی که او را بر مرکبی سوار کند، خدا او را در قیامت‏بر ناقه‏ای بهشتی سوار می‏کند که فرشتگان به آن می‏بالند . و هر کس مؤمنی را هنگام مردنش دفن کند، گویا او را از ولادت تا مرگ پوشانده است . و هر کس او را همسری دهد که مایه انس و آرامش باشد، خداوند برای او در قبر مونسی به شکل محبوب‏ترین افراد خانواده‏اش قرار می‏دهد . و کسی که برادر مؤمن بیمارش را عیادت کند، فرشتگان دور او را می‏گیرند و دعا می‏کنند تا وقتی که از آنجا بیرون رود و به او می‏گویند: «خوشا به حالت و بهشت گوارایت!» به خدا سوگند برآوردن حاجت مؤمن در پیشگاه خدا محبوب‏تر از دو ماه روزه پی در پی با اعتکاف آن دو ماه در ماه حرام است  . (ثواب الاعمال و عقاب‏الاعمال، ص 325       (